NACE Kodu Hakkında Herşey
NACE Kodu Nedir?
“Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması” anlamına gelen NACE, Avrupa’da ekonomik faaliyetlerle ilgili istatistiklerin üretilmesi ve yayılması amacına yönelik olarak oluşturulmuş bir kodlama sistemidir. Orijinal adı “Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne” olduğu için bu ifadedeki sözcüklerin baş harflerinde oluşur. Avrupa Birliği tarafından belirlenmiş NACE kodu uygulaması, “Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması (ISIC)” ile de ilişkili olup ekonomik faaliyetlere ilişkin istatistiki verileri dünya düzeyinde karşılaştırma açısından da önemli bir araçtır.
NACE, Avrupa Birliği’ne uyum çalışmaları kapsamında, Türkiye’de de kullanılmaya başlanmıştır. Maliye Bakanlığı’na bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı 2013 yılından beri NACE kodlarını kullanmaktadır.
İşyerleri ve işletmelerin faaliyet alanlarının tehlike sınıfını belirleyen NACE kodu altı hanelidir. Bu yüzden, “altılı faaliyet kodu” olarak da bilinir.
NACE kodunu hangi kuruluş belirler?
NACE kodu, 19.1.2005 tarihli ve 25705 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış “Odalarda/Ticaret Borsalarında Mesleklerin Gruplandırılması” hakkındaki yönetmeliklerin, 03.06.2012 tarihli ve 29312 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış değişik geçici 3’üncü maddeleri uyarınca, bağlı oda ve borsa üyelerinin faaliyet kodlarının ve buna bağlı olarak meslek gruplarının belirlenmesi görevi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği‘ne (TOBB) verilmiştir.
Doğru NACE Kodu Nasıl Alınır?
Şirketinizi kurarken, öncelikle en uygun şirket tipini seçmeniz gerekir. Şirket tipini seçtikten sonra, şirketin merkezi olacak adresi belirleyip kira kontratını yapmalısınız. Ardından, şirket ana sözleşmesini hazırlatıp ilgili ticaret odasına kayıt yaptırmalısınız. Bu işlemlerin sonrasında, vergi dairesinden, ticaret odasında belirlenen NACE kodu ile mükellefiyet açtırmalısınız.
NACE kodunu öğrenerek, işyerinin tehlike derecesini de tespit etmiş olursunuz. NACE koduna göre tasnif edilen işler, AZ TEHLİKELİ, TEHLİKELİ ve ÇOK TEHLİKELİ olarak listelenir. İşyerinin ve faaliyet alanının tehlike derecesini belirleyerek, iş güvenliği yasalarının gereklerini daha kolay yerine getirebilir, işinizi güvenle sürdürebilirsiniz.
İş güvenliği ile birlikte, sosyal güvenlik uyuşmazlıkları ve iş yargılamalarının sosyal güvenliği ilgilendiren bölümleri için de NACE kodu önem arz eder. NACE kodundaki rakamların hepsinin bir anlamı vardır. Altı haneden oluşan bir kodun ilk iki rakamı, genel faaliyet sınıflandırmasını, son dört rakam ise alt faaliyet sınıflandırmasını belirtir. Ayrıca, SGK sicil numarasının 3. hanesinden 8. hanesine kadarki rakamlar da NACE kodunu oluşturur. Örneğin, 10, gıda ürünlerinin imalatını, 10.52 dondurma imalatını, 10.52.01 ise, sade, sebzeli, meyveli vb. Dondurma imalatını belirtir. Bu faaliyet alanı “az tehlikeli” olarak sınıflandırılır.
NACE kodunuzu nasıl öğrenirsiniz?
Güncel İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi‘ni kontrol etmelisiniz. Bunu yaparken iş güvenliği uzmanınızdan, muhasebecinizden ya da mali müşavirinizden destek alabilirsiniz.
Meslek Grupları ve NACE Kodları Listesine Ulaşmak İçin Tıklayınız
Şirketiniz İstanbul il sınırları içindeyse, NACE kodunu öğrenmek için İstanbul Ticaret Odası’ndaki (İTO) kaydını buradan sorgulayabilirsiniz. İTO’nun web sitesine girerek (ito.gov.tr) sırasıyla tescil ilan kuruluş ve sicil kayıtlarına tıklamalı, buradaki arama kriterlerinden biriyle firmana ait kayıtlara ulaşmalısınız. Firma detay sayfasında NACE kodunu görebilirsiniz. Diğer iller için de ilin ticaret odasından benzer yöntemle öğrenebilirsiniz.
Uyuşmazlık Halinde Ne Yapılmalıdır?
NACE kodları ile Maliye Bakanlığı’nın belirlediği vergi kodları da aynıdır. İnternet vergi dairesi sisteminden alınan barkodlu vergi levhasında ana faaliyet kodları bölümünde yazılan kod, aynı zamanda NACE kodudur. Bazen vergi sistemi ile SGK kayıtlarındaki NACE kodu uyuşmayabilir. Veyahut, şirketiniz için belirlediğiniz NACE kodu, şirketinizin iş koluyla ilgisiz olabilir. Bu tip durumlarda, bağlı olduğunuz ticaret odasına başvurarak NACE kodu düzeltme talebinde bulunmalısınız. Aksi halde, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmelikler kapsamında ceza alabilirsiniz.
NACE kodu düzeltme talepleri için izlenecek yol İstanbul Ticaret Odası tarafından ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
ÖNEMLİ! Sokağa çıkma muafiyetleri NACE koduna göre düzenlendiğinden NACE kodunuzun doğru olması gereklidir.
Sorularınızı yorum olarak veya iletişim bölümünden gönderebilirsiniz.